Τι είναι η κουμαρίνη που οδήγησε σε τρεις διαδοχικές ανακλήσεις τσουρεκιών από τον ΕΦΕΤ

Ανησυχία, αλλά και ερωτηματικά προκάλεσε σε πολλούς η είδηση ότι ανακλήθηκαν τρεις διαφορετικές παρτίδες τσουρεκιών από τον ΕΦΕΤ ως επιβλαβή για την υγεία
Η πρώτη ανάκληση αφορούσε συσκευασμένο τσουρέκι με γέμιση πραλίνα, ενώ οι άλλες δύο τσουρέκι με μαστίχα Χίου. Ο ΕΦΕΤ κάλεσε τους καταναλωτές να μην τα καταναλώσουν, επισημαίνοντας ότι εξετάστηκαν από το Γενικό Χημείο του Κράτους και χαρακτηρίστηκαν «μη ασφαλή» και «επιβλαβή για την υγεία». Και αυτό διότι περιείχαν την ουσία «κουμαρίνη» σε συγκέντρωση που υπερέβαινε το ανώτατο νομοθετικό επιτρεπτό όριο για την συγκεκριμένη κατηγορία τροφίμου.

Τι είναι, όμως, η κουμαρίνη και γιατί βρίσκεται σε αρτοσκευάσματα όπως το τσουρέκι;

Οι κουμαρίνες είναι μια οικογένεια φυσικών αρωματικών παραγόντων που απαντάται στη φύση και υπάρχουν στους σπόρους, τους καρπούς, τα άνθη ή στις ρίζες διαφόρων φυτικών ειδών. Φυσικές κουμαρίνες υπάρχουν σε σημαντικές συγκεντρώσεις σε ορισμένα βότανα ή μπαχαρικά, αλλά και σε καλλυντικά ή προϊόντα οικιακής χρήσης, λόγω του ευχάριστου αρώματός τους. Ως εκ τούτου, μια τυχαία έκθεση σε υψηλές δόσεις κουμαρινών, θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη επιβλαβών επιδράσεων σε ορισμένους ασθενείς.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα φυτών που περιέχουν κουμαρίνη σε σημαντικές ποσότητες είναι τα φασόλια tonka, η λεβάντα, το φυτό γάλιο το αρωματικό, πολλά χόρτα και σε είδη κάσιας ή κασσίας (μεταξύ των οποίων η κινεζική κανέλα). Μπορεί να βρεθεί ως φυσικό συστατικό σε προϊόντα όπως καρυκεύματα, τρόφιμα που περιέχουν κανέλα ή ποτά (π.χ. λικέρ). Το ευχάριστο γλυκό άρωμα της κουμαρίνης -που παραπέμπει οσφρητικά σε βανίλια, κανέλα, κάρδαμο ή και σε καραμελωμένα αμύγδαλα- την καθιστά πολύτιμο πρόσθετο για καλλυντικά όπως λοσιόν, αρώματα, αποσμητικά και άλλα προϊόντα.

Η κουμαρίνη έχει χαρακτηριστεί ως επιβλαβής για το ήπαρ και καρκινογόνος ουσία και έχει απαγορευτεί στα τρόφιμα στις ΗΠΑ ήδη από το 1954. Στην ΕΕ, τη χρήση και τη μέγιστη περιεκτικότητα της κουμαρίνης στα τρόφιμα ρυθμίζει ο Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1334/2008.

Σύμφωνα με τον κανονισμό αυτό, απαγορεύεται η προσθήκη κουμαρίνης στα τρόφιμα, ενώ η φυσική περιεκτικότητά της δε μπορεί να υπερβαίνει τα ακόλουθα όρια:

• Παραδοσιακά ή/και εποχιακά αρτοσκευάσματα που αναγράφουν κανέλα στην επισήμανση: 50 mg/kg

• «Δημητριακά προγεύματος» συμπεριλαμβανομένου του λεγόμενου muesli: 20 mg/kg

• Εκλεκτά αρτοσκευάσματα εκτός των παραδοσιακών ή/και εποχιακών αρτοσκευασμάτων που αναγράφουν κανέλα στην επισήμανση: 15 mg/kg

• Επιδόρπια: 5 mg/kg

Να σημειωθεί ότι η ημερήσια ανεκτή πρόσληψη είναι 0,1 mg κουμαρίνης ανά κιλό σωματικού βάρους.

Η κάσια (κινεζική κανέλα) χρησιμοποιείται συχνά σε προϊόντα μεταποίησης λόγω του σταθερού αρώματός της. Σε αντίθεση με την κανέλα της Κεϋλάνης, η κάσια έχει υψηλότερη συγκέντρωση κουμαρίνης και για το λόγο αυτό προτείνεται η περιορισμένη κατανάλωση της και η χρήση κανέλας Κεϋλάνης που περιέχει χαμηλή ποσότητα κουμαρίνης.

Κουμαρίνη και ανεπιθύμητες ενέργειες

Όπως προαναφέρθηκε, σύμφωνα με μελέτες, η κουμαρίνη, όταν λαμβάνεται σε μεγάλες ποσότητες για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να έχει αρνητικές επιδράσεις στο ήπαρ, οι οποίες μπορεί να εκδηλωθούν με αυξημένες ηπατικές τιμές στο αίμα έως και ίκτερο σε ευαίσθητα άτομα. Η επίδραση αυτή έχει παρατηρηθεί, ωστόσο, μόνο όταν ένα φάρμακο που περιέχει κουμαρίνη χορηγείται επί πολλές εβδομάδες. Η απορρόφηση της κουμαρίνης ήταν αρκετές φορές υψηλότερη σε σύγκριση με τρόφιμα αρωματισμένα με κανέλα ή άλλη αρωματική ύλη που περιέχει κουμαρίνη. Μετά τη διακοπή του φαρμάκου, η περιγραφόμενη επίδραση ήταν αναστρέψιμη.

Σε μελέτες σε ζώα, η κουμαρίνη σε πολύ υψηλές ποσότητες που χορηγήθηκε για μεγάλα χρονικά διαστήματα προκάλεσε καρκίνο σε αρουραίους και ποντίκια. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ενδείξεις για επαγόμενη από κουμαρίνη καρκινογένεση στον άνθρωπο.

Ευρήματα από διάφορες μελέτες δείχνουν, επίσης, ότι η κουμαρίνη και ορισμένα φάρμακα που προέρχονται από αυτήν μπορεί να επηρεάζουν τη γνωστική ανάπτυξη. Ορισμένες έρευνες αναφέρουν ότι η έκθεση ενός εμβρύου σε αυτήν μπορεί να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο νευρολογικών προβλημάτων και γνωστικών ελλειμμάτων αργότερα στη ζωή.

Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Early Human Development, για παράδειγμα, έδειξε ότι η έκθεση σε παράγωγα κουμαρίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνδέθηκε με 90% αυξημένο κίνδυνο ήπιας νευρολογικής δυσλειτουργίας, ιδίως όταν η έκθεση συνέβη κατά τη διάρκεια του δεύτερου ή του τρίτου τριμήνου. Ομοίως, άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Early Human Development συνέκρινε μια ομάδα παιδιών που είχαν εκτεθεί σε κουμαρίνες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με μια ομάδα ελέγχου και διαπίστωσε ότι εκείνα που σημείωσαν τη χαμηλότερη βαθμολογία όσον αφορά το IQ και τη νευρολογική ανάπτυξη είχαν εκτεθεί σε φάρμακα παραγόμενα από κουμαρίνες.

Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι οι παραπάνω μελέτες εξέτασαν τις επιπτώσεις αντιπηκτικών φαρμάκων που προέρχονται από κουμαρίνη και όχι μόνο από πηγές τροφίμων. Χρειάζονται πρόσθετες μελέτες για να εξεταστεί πώς η έκθεση σε υψηλές δόσεις από τα τρόφιμα μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική ανάπτυξη.

Τέλος, όταν καταναλώνεται σε υψηλές δόσεις, η κουμαρίνη μπορεί να προκαλέσει αρκετές βραχυπρόθεσμες αρνητικές παρενέργειες, οι περισσότερες από τις οποίες συνήθως υποχωρούν από μόνες τους με την πάροδο του χρόνου. Ορισμένα από τα πιο συχνά αναφερόμενα ανεπιθύμητα συμπτώματα της κουμαρίνης περιλαμβάνουν θολή όραση, ναυτία, διάρροια, πονοκεφάλους και απώλεια όρεξης.

Πηγή: iatropedia.gr

-------------------------

To Almopia24.gr θεωρεί δικαίωμα του κάθε αναγνώστη να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, τονίζουμε ρητά ότι αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, καθώς αυτές εκφράζουν τον εκάστοτε χρήστη, σχολιαστή ή αρθρογράφο.